نام کاربر
رمز ورود
برو انصراف
         0
samanehokm: عزت نفس و راهکارهای افزایش آن شنبه 01 شهریور 1399 [08:39]
عزت نفس، باوری است که فرد، دربارهٔ ارزش و اهمیت خود دارد. عزت نفس یکی از عوامل تعیین کنندۀ رفتار در انسان محسوب می‌شود. درحقیقت برداشت و قضاوتی که افراد از خودشان دارند چگونگی برخورد آن‌ها با مسائل مختلف را مشخص می‌کند. فردی که عزت نفس پایین دارد و برای خود ارزش و احترامی قایل نیست ممکن است دچار انزوا، گوشه­‌گیری و یا پرخاشگری شود. عزت نفس را می‌­توان مجموعه­‌ای از افکار، احساسات، عواطف و تجربه‌­ها تصور کرد که در فرآیند زندگی اجتماعی شکل می‌­گیرند. مجموعۀ هزاران برداشت، ارزیابی و تجربه‌­ای که فرد از خودش دارد، باعث می­‌شود که نسبت به خود احساس خوشایند، ارزشمند بودن یا برعکس آن را داشته باشد. برای آنکه هر شخص توان منحصر به فردی دارد، کودکانی که به شرایط ارزشی دچار می‌شوند، تا اندازه‌ای درون خودشان احساس نا امیدی می‌کنند. آن‌ها نمی‌توانند کاملاً طبق خواستۀ دیگران عمل کنند، و با خود صادق باشند. اما، این به این معنی نیست که ابراز وجود به تعارض تبدیل می‌شود. اگر پدر و مادر و دیگران تفاوت‌هایمان را دوست داشته باشند و آن‌ها را تحمل کنند ما هم تفاوت‌ها را دوست خواهیم داشت. یکی از مهم ترین ویژگی ها و رفتارهایی که از کودکی باید در وجود افراد تقویت شود، عزت نفس است. عزت نفس در واقع جایگاهی است که همه ما پیش خودمان کسب می کنیم؛ پس طبیعتاً اگر نتوانیم مقام بالایی پیدا کنیم، حتماً آینده خوب و موفقی نخواهیم داشت.

افزایش عزت نفس زیربنای رشد سالم است!
ما برای رشد فردی و گسترش مهارت های خود، وقت زیادی صرف می‌کنیم. تلاش می‌کنیم اعتماد به نفس خود را افزایش دهیم.می‌کوشیم مهارت کلامی خود را پرورش دهیم. انرژی و توان خود را برای بهبود مهارت ارتباطی صرف می‌کنیم. اما بسیار اتفاق می افتد که احساس می‌کنیم این تلاش‌ها، چندان اثربخش نبوده‌اند یا نتیجۀ آنها کمتر از حد انتظارمان بوده است.اگر برای زیربنا وقت نگذاریم، حرف‌ها و تکنیک‌ها و تمرین‌های دیگر، صرفاً مانند داروی مسکن؛ تسکینی کوتاه مدت بر دردی عمیق‌ خواهند بود که به سادگی رفع نخواهد شد.

راه های افزایش عزت نفس کودکان


قدرت تصمیم گیری به کودک بدهید:
مهم ترین و اصلی ترین راه برای تقویت عزت نفس کودکان، دادن قدرت تصمیم گیری به آن هاست. آن ها زمانی که ببینند آنقدر قدرت دارند که می توانند بعضی تصمیمات زندگی خودشان را خودشان بگیرند، حتما عزت نفسشان به طرز حیر انگیزی افزایش پیدا خواهد کرد. اصلاً خودتان را نگاهی بیندازید؛ حتماً می بینید که وقتی می توانید در جای مهمی تصمیم گیری کنید و قدرت و اختیار بالایی داشته باشید، حس بسیار خوبی پیدا خواهید کرد و عزت نفستان هم بالا خواهد رفت.

به احساسات کودک خود احترام بگذارید: این نکته را همیشه به یاد داشته باشید که همه افراد احساسات دارند و دلشان می خواهد اوضاع همانطور که می خواهند پیش برود؛ حتی کودکان.
پس طبیعی است که باید به احساسات آن ها هم احترام گذاشته شود و در زمان های لازم، طبق سلیقه آن ها رفتار کرد.

گاهی بی خیال باشید: همان طور که در اولین راه حل هم گفتم، باید به خواسته های افراد احترام بگذارید. این نکته در اینجا هم دقیقاً صدق می کند؛ یعنی شما نباید مرتباً حواستان به کودکتان باشد که این کار را بکن و آن کار را نکن!
گاهی فقط سعی کنید دورادور مراقب فرزندتان باشید و هوای آن ها را داشته باشید؛ حواستان به این نکته باشد که شما نگهبان آن ها نیستید و خودشان قدرت انتخاب و اختیار دارند. همان طور که در مواقع لازم باید به آن ها کمک کنید، گاهی اوقات هم باید بگذارید خودشان انتخاب کنند.

تشویق کنید اما به اندازه: تعریف کردن، تشویق کردن، محبت کردن و… همگی در افزایش عرت نفس کودکان تأثیر دارند، اما به شرطی که به اندازه باشند؛ شما اگر در جای درست و زمان مناسب این کارها را انجام دهید، حتماً بازخوردهای مثبتی هم خواهید گرفت و می توانید به شدت به فرزند خود کمک کنید. در غیر این صورت، یعنی با تشویق ها و محبت های بیش از حد، ممکن است او را لوس و مسئولیت ناپذیر بار بیاورید و همین عامل، عزت نفس او را کاملاً نابود کند.
پس حتماً حواستان باشد که در این رفتار تعادل داشته باشید و سعی کنید که بازخوردهای مثبتی از تشویق و تعریف بگیرید.

کودک شما باید خاص باشد: خاص بودن یکی دیگر از رفتارهایی است که می تواند عزت نفس افراد را بالا ببرد. حالا این خاص بودن می تواند داشتن یک مهارت فوق العاده و مهم باشد، می تواند شیوه لباس پوشیدن افراد باشد یا هر چیز دیگر. قطعاً خاص بودن می تواند تا حد بسیار زیادی به این عامل کمک کند. البته دقت کنید که هر خاص بودنی، مثبت نیست و ممکن است حتی آینده کودک را زیر سوال ببرد؛ مثلاً بدون لباس راه رفتن در خیابان هم کار خاصی است! اما آیا واقعا درست است؟ مسلماً خیر؛ پس سعی کنید کودکان خود را در جنبه های مثبت و خوب نسبت به دیگران بالا ببرید تا عزت نفس او هم متقابلاً افزایش پیدا کند.

تحقیر ممنوع: تحقیر کردن، انتقاد کردن بیش از حد و موارد این چنینی، دشمن اصلی اعتماد به نفس و عزت نفس است. به هیچ وجه، تکرار می کنم به هیچ وجه کودک خود را تحقیر نکنید و اگر می خواهید از او انتقادی هم بکنید،
هم باید در خلوت انجام شود و هم به کار او انتقاد کنید، نه این که خودش کودک را زیر بار انتقادات له کنید!

عزت نفس کودک را نکشید: مقایسه کردن، یکی از بدترین راه ها برای تربیت کودک است و به معنی واقعی عزت نفس کودک را می کشد! این که دائماً به او بگویید که “از فلانی یاد بگیر، ببین چقدر بچه خوبیه، ببین چقدر حرف گوش کنه، چه کارایی میکنه و…” قطعاً عزت نفس و حتی خود او را نیز تضعیف خواهد کرد و حتی ممکن است در آینده مشکلاتی از قبیل عقده ای شدن و… را برای کودک به وجود بیاورد.پس حتماً حواستان باشد که تحت هیچ شرایطی دیگران را به روی کودک خود نیاورید و سعی نکنید با مقایسه هایتان، او را آزار دهید. سعی کنید در عین حال که از او تعریف می کنید، انتقادی از او بکنید و همان طور که گفتم، ابتدا اصول انتقاد را به خوبی رعایت کنید و آن ها را یاد بگیرید، و بعد به سراغ این کار بروید. شک نکنید که نتیجه بسیار بهتری خواهید گرفت.

یک بار بگویید و تمام: یکی دیگر از اشتباهاتی که متأسفانه والدین مرتکب می شوند، چند بار تذکر دادن است. یعنی چندین بار به کودکان خود تکرار می کنند که حواست به فلان چیز باشد!
این کار بعد از مدتی به کودکان این ذهنیت را می دهد که به درد نخور هستند و نمی توانند یک کار را به درستی انجام دهند و حتماً باید به آن ها تذکر داده شود! همچنین ممکن است مسئولیت پذیری آن ها را هم پایین بیاورد؛ یعنی با یک بار گفتن یک مطلب به آن دقتی نکنند و منتظر باشند تا حتماً چند بار دیگر هم به آن ها گفته شود تا در نهایت کاری را انجام دهند. پس دقت کنید که فقط یک بار مطالب را بیان کنید و از تکرار چندباره پرهیز کنید.

هرکس سرگرمی های خودش را دارد: به سرگرمی های کودک خود مثل خواسته هایش احترام بگذارید. آن ها از شما بیشتر به سرگرمی احتیاج دارند
و وقتی از شما می خواهند با آن ها بازی کنید و یا کاری را برایشان انجام دهید، تا حد امکان این کار را بکنید.
چرا که کودکان در این صورت متوجه می شوند که چقدر مهم هستند و دیگران هم برایشان ارزش قائلند. در نتیجه عزت نفسشان هم بالاتر خواهد رفت.
پس سعی نکنید کودکان را از سر خود باز کنید و به آن ها اهمیت ندهید، حتماً ببینید چه خواسته ای دارند و در صورت امکان، آن را برآورده سازید. حالا این خواسته می تواند درخواست بازی کردن با شما باشد، خرید خوراکی یا وسیله ای باشد و یا هر چیز دیگری…

به کودک مسئولیت بدهید: شما وقتی به فرزندان خود مسئولیت های مناسب و درستی بسپارید و از آن ها بخواهید که به بهترین شکل ممکن هم آن ها را انجام دهند، حتماً
خودشان را باور خواهند کرد و قبول می کنند که فرد در اصطلاح به درد بخوری هستند. در نتیجه عزت نفسشان هم به مرور زمان بالاتر و بالاتر خواهد رفت.
هوش و استعداد بسیار مهم است: حرکت در مسیر هوش و استعداد کودکان، همیشه جوابگو بوده است استعدادیابی کودکان، کاری زمان بر است و در سنین پایین باید با حوصله و صبر انجام شود.

__همان طور که در ابتدا هم گفتیم، عزت نفس و اعتماد به نفس از آن دسته ویژگی هایی هستند که موفقیت را به کودکان و حتی بزرگسالان نزدیک تر از همیشه می کنند
اگر می خواهید آینده خوبی را برای فرزندان خود بسازید، حتماً باید این دو ویژگی را در آن ها تقویت کنید.__